BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, İnsan Hakları Konseyi’nde yaptığı konuşmada, ofisinin Uygurlara yönelik ciddi insan hakları ihlallerine dair raporlar almaya devam ettiğini söyledi. Tibet ve Hong Kong’da yaşanan hak ihlallerine de değindi.
18 Haziran 2025’te Cenevre’de gerçekleştirilen BM İnsan Hakları Konseyi’nin 59. oturumunda konuşan Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Çin’in sürmekte olan insan hakları ihlallerine ilişkin sert bir açıklama yaptı. Uluslararası hukukun ve insan haklarının “olabildiğince güçlü bir şekilde savunulması” gerektiğini vurgulayan Türk, Doğu Türkistan (Xinjiang), Hong Kong ve Tibet’teki duruma dair derin endişelerini dile getirdi.
“Çin ile birçok konuda doğrudan temas halindeyim,” diyen Türk, “uluslararası insan hakları hukukuna uyum sağlamak amacıyla gerekli olan hukuki reformlarda ilerleme kaydedilmemesinden endişe duyuyorum,” ifadelerini kullandı
“İhlallere dair endişe verici raporlar almaya devam ediyoruz”
Türk, ofisinin gündeme getirdiği vakaların hâlâ çözülmediğini vurgulayarak, “Xinjiang’daki (Doğu Türkistan) ihlallere dair endişe verici raporlar almaya devam ediyoruz,” dedi. Bu kapsamda “keyfi hapis cezaları, iletişimden tamamen yoksun gözaltı uygulamaları ve temel haklara yönelik kısıtlamalar”a dikkat çekti.
Hong Kong’a ilişkin olarak, ulusal güvenlik yasalarının uygulanmaya devam etmesinin “sivil alanın daralmasına dair ciddi endişeler” doğurduğunu belirten Türk, Tibet’te ise “kültürel ve diğer haklara yönelik süregelen ihlallere” işaret etti.
Can: “Rapor gündeme alınmıyorsa ilerleme nasıl sağlanacak?”
İlham Tohti İnisiyatifi’nin kurucu başkanı ve kıdemli aktivist Enver Can, Uygur Haber’e yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“BM raportörlerinin hazırladığı ve Michelle Bachelet’in ismiyle anılan raporun hâlâ BM İnsan Hakları Konseyi’nin gündemine alınmamış olması anlaşılması zor bir durum. Bu rapor, Uygur bölgesinde insanlığa karşı suçlar işlenmiş olabileceğini ortaya koyuyor ve yayımlanmasının üzerinden neredeyse üç yıl geçti.”
Can sözlerine şöyle devam etti: “Sorumuz şu: Eğer ofisiniz bu raporla ilgilenmiyorsa, bu konuda nasıl bir ilerleme beklenebilir?”
Türk’ten Çin’e çağrı: Tutukluları serbest bırakın, insan haklarına saygı gösterin
Acil adım atılması çağrısında bulunan Türk, Çin makamlarına seslenerek, “haklarını kullandıkları için tutuklanan tüm bireylerin serbest bırakılmasını ve yasaların ve politikaların uluslararası insan hakları hukukuyla uyumlu hale getirilmesini” talep etti.
Volker Türk’ün açıklamaları, Doğu Türkistan’daki Uygurlara yönelik muamele, Hong Kong’daki özgürlüklerin kısıtlanması ve Tibet’te kültürel hakların bastırılmasına ilişkin uluslararası denetimin sürdüğüne işaret ediyor.
İlk yorum yapan siz olun