Çin ve Rusya bakır ticareti taktiği ile yaptırımları deliyor

Çin ve Rusya firmaları, erişimin kısıtlı olduğu Doğu Türkistan üzerinden bakır ticareti taktiği ile Rusya’ya yönelik yaptırımları deliyor.

Rus Bakır Şirketi (RCC) ve birkaç Çinli firmanın Batı yaptırımlarını delmek ve vergilerden kaçınmak için hurda kılığında yeni bakır filmaşin ticareti yaptığı bildirildi. Üç kaynağa göre, bakır filmaşin dünya kamuoyuna kapalı olan Doğu Türkistan’da parçalanıyor ve bu da gerçek hurdadan ayırt edilmesini zorlaştırıyor.

Bu da her iki tarafın da hurda ile yeni metal arasındaki tarife farkından faydalanmasını sağlıyor. Rusya’nın bakır çubuk üzerindeki ihracat vergisi Aralık ayında %7 iken, hurda üzerindeki %10’luk vergi daha yüksekti. Çin’de bakır çubuk ithalatına %4 vergi uygulanırken, Rusya’nın hurda ithalatına vergi uygulanmıyor.

Batı’nın yaptırımlarıyla karşı karşıya olan RCC, sadece Rus kuruluşlarına ürün tedarik ettiğini ileri sürdü ve daha fazla yorum yapmadı. Çin’in Doğu Türkistan’daki gümrüğüne yorum için ulaşma girişimleri başarısız oldu. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği, Rusya’nın Ukrayna’daki askeri eylemlerini destekledikleri gerekçesiyle Çinli şirketlere yaptırım uyguluyor.

Uluslararası eleştiriler nedeniyle Doğu Türkistan’a erişimin kısıtlı olması nedeniyle fark edilmeyen parçalama işlemi, metalin tespit edilmesini zorlaştırıyor ve Çinli üreticilere satılmasını kolaylaştırıyor.

Aralık ayında Çinli firmalar, BAE merkezli bir kuruluş olan Modern Commodity Trading DMCC aracılığıyla RCC’nin Urals tesisinden “bakır çubuk” olarak etiketlenen beş alım yaparak yaklaşık 65 milyon dolar elde etti. BAE’li firmaya bir açıklama için ulaşılamadı.

Veriler, Aralık ayında Rusya’dan Çin’e Doğu Türkistan’daki Alatav sınırı üzerinden yapılan bakır hurda ithalatında önemli bir artış olduğunu gösterirken, Rus rakamları bu miktarın sadece bir kısmını gösteriyor. Rusya’dan Çin’e yapılan aylık ortalama ithalat 2021’de 95,3 ton, 2022’de 125 ton olurken, Şubat 2024’te 11.599 tona yükseldi.

Çin imalat sektöründen adının açıklanmasını istemeyen bir kaynak, “Rusya’dan gelen bu hurda fiilen bakır çubuktur, ancak çubuk olarak beyan edilmemiştir” dedi.

Söz konusu malzemenin Jiangsu ve Zhejiang eyaletlerindeki bakır imalatçıları tarafından doğrudan kullanıldığı iddia ediliyor.

Rusya’nın hurda ihracat verileri düşük kalırken, Aralık ayında filmaşin ihracatında bir artış kaydedildi. RCC tarafından işletilen Kyshtym Copper Electrolyte Plant JSC, bir önceki ay 1.618 ton olan bakır filmaşini Alashankou üzerinden Çin’e 8.041 ton sevk etti. Kyshtym fabrikası, sorulara cevaben, sadece yerli şirketlere satış yaptığını ve ürünlerin sonraki dağıtımını izlemediğini belirtti.