Abdurehim Gheni Uyghur
Bugün, 26 Haziran. Uygur modern tarihinde asla unutulmayacak acı bir olayın, Ürümçi Katliamı’na giden sürecin başlangıç noktası olan Shaoguan Katliamı’nın yıl dönümü.
2009’un 26 Haziran gecesi, Guangdong eyaletinin Shaoguan şehrindeki bir oyuncak fabrikasında çalışan yaklaşık 800 Uygur işçi, kaldıkları yatakhanelerde uyurken, on binden fazla Çinli işçinin balta, bıçak ve demir sopalarla gerçekleştirdiği organize bir saldırıya uğradı. Uygurlar, hayvan kovalar gibi kovalandı, dövüldü ve acımasızca öldürüldü. O geceden kalan görüntüler ve videolar, fabrikanın kana bulanan sahnelerini gözler önüne sererek dünya kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Özgür Asya Radyosu’nun muhabirleri, olaydan sağ kurtulup saklanmayı başaran Uygur işçilerle röportajlar yaparak bu vahşeti ortaya çıkardı. Tanıklar, saldırganların Uygur gençleri yatakhanelerinden sürükleyip demir sopalarla dövdüğünü, kadın işçilerin bile hedef alındığını anlattı. Saldırılar sabah 4’e kadar devam etti ancak saatlerce hiçbir polis müdahale etmedi. Bu da can kaybının çok yüksek olmasına neden oldu. Bu durum, Çin makamlarının saldırıya göz yumduğunu, hatta örtülü biçimde yönlendirdiğini düşündürdü.
O dönemde olayın görüntüleri sosyal medyada hızla yayıldı. Fabrikanın yatakhanelerinden katliamı izleyen bazı Çinlilerin, saldırıyı zafer gibi görüp kayda aldığı ve internette paylaştığı videolarda, “Orada bir Uygur var, şurada biri saklanıyor!” diye bağırarak saldırganlara hedef gösterdikleri duyuluyordu. Bu videolar, olayın ırkçı ve örgütlü boyutunu açıkça ortaya koydu ve Uygur toplumunda büyük bir öfkeye yol açtı.
Ancak Uygurları asıl öfkelendiren, Çin hükümetinin olaydan sonra saldırıya katılan tek bir kişiyi bile yargılamamasıydı. Katliam, sahte bir söylentiye — “Uygur işçilerin bir Çinli kıza tecavüz ettiği” yalanına — dayandırılarak yalnızca bir “kavga” gibi gösterilmeye çalışıldı. Üstelik ölü sayısı konusunda da çelişkili bilgiler paylaşıldı. Tanıklar 40-50 Uygur’un öldüğünü belirtirken, Çin’deki medya kuruluşları yalnızca 12 kişinin hayatını kaybettiğini yazdı. Çin hükümeti ise yalnızca iki Uygur işçinin öldüğünü, yaklaşık 80’inin hafif yaralandığını açıkladı.
Bu şeffaflıktan uzak ve cezasızlık içeren yaklaşım, Uygur halkında infiale yol açtı. Uygur internet sitelerinde yayımlanan çağrıların ardından, 5 Temmuz’da binlerce üniversite öğrencisi, adalet talebiyle Ürümçi sokaklarında barışçıl bir protesto düzenledi. Ancak Çin hükümeti bu gösteriye sert müdahale ederek, tarihe “Ürümçi Katliamı” olarak geçen kanlı bir olayın yaşanmasına neden oldu.
Bugün, dünyanın dört bir yanındaki Uygurlar bu acı günü anıyor; Shaoguan Katliamı’nda hayatını kaybedenleri unutmuyor ve Çin hükümetinin adaletsizliğine karşı seslerini yükseltiyor.
26 Hazıran 2025 tarihinde yazıldı.
Uygur Haber (@UygurHaber) June 26, 2025
İlk yorum yapan siz olun