Nepal’da yerel halk ve aktivistlerden oluşan bir grup protestocu, Çin tarafından inşa edilen Pokhara Uluslararası Havalimanı önünde protesto gösterisi düzenleyerek Kuşak ve Yol Girişimini ülkesine müdahale aracı olarak kınadı.
Ulusal Birlik Hareketi (Rashtriya Ekata Abhiyan) 8 Temmuz 2024 tarihinde Nepal’in Gandaki eyaletindeki Çin tarafından inşa edilen Pokhara Uluslararası Havaalanı önünde, Çin’i ve Kuşak Yol Girişimini protesto eden etkinlik düzenledi.
Protesto bir parlamento komitesinin iç hat uçuşlarının başladığı havalimanının inşaatı sırasında zimmete para geçirildiği iddialarını incelemek ve araştırmak üzere yaptığı ziyaret sırasında gerçekleşti.
200’den fazla kişinin katıldığı etkinlikte Parlamento komitesi üyelerinden Rajendra Prasad Lingden, protestocularla bir araya geldi.
Nepal’in Pokhara havaalanının inşasının büyük ölçüde Çinli şirketler tarafından finanse edilmesi ve yürütülmesi, işin kalitesi, gözetimin manipülasyonu ve Nepal’in üzerindeki borç yükü konusunda endişelere yol açtı.
Protestocular ayrıca havalimanı önünde oturma eylemi düzenleyerek “Pokhara Uluslararası Havalimanının tam olarak işletilmesi”, “Pokhara Uluslararası Havalimanının inşası sırasındaki yolsuzlukların soruşturulması” ve “Çin kredisinin hibeye dönüştürülmesi” gibi taleplerle sloganlar attı.
Ulusal Birlik Hareketi Başkanı Binay Yadav Çin’i eleştirdi ve ülkenin Pokhara Uluslararası Havaalanını ele geçirmek istediğini iddia etti. Yadav, “Çin, Sri Lanka’nın Hambantota limanı ve Pakistan’ın Gwadar Limanında yaptığı gibi Pokhara Uluslararası Havaalanını da ele geçirmek istiyor çünkü burası jeolojik öneme sahip” dedi.
Yadav sözlerine şöyle devam etti: “Nepal pahalı kredileri ve faizleri geri ödeyemiyor. İnşaat sırasında yapılan zimmete para geçirme olaylarının da araştırılması gerekiyor.“
Pokhara havaalanı, Çin’in altyapı geliştirme modelinin ithal edilmesiyle ortaya çıkan tuzakların bariz bir örneği olarak, mali sürdürülebilirlik ve şeffaflıkla ilgili endişelerin altını çizerken, bölgedeki jeopolitik rekabeti de körüklüyor.
KUŞAK YOL GİRİŞİMİ YOĞUN ELEŞTİRİLERLE KARŞI KARŞIYA
Ayrıca havalimanının Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi ile ilişkilendirilmesi Hindistan ile diplomatik gerginliklere yol açarak havalimanının uluslararası uçuşları çekmesini zorlaştırdı.
12 Mayıs 2017 tarihinde Nepal ve Çin, Kuşak ve Yol Girişimi çerçevesinde ikili işbirliğine ilişkin bir Mutabakat Zaptı imzaladı. Mutabakat Zaptını dönemin Nepal Dışişleri Bakanı Shanker Das Bairagi ve Çin Büyükelçisi Yu Hong imzalamıştı.
Özellikle 27 Haziran’da Nepal Kongresi’nden milletvekilleri hükümeti Kuşak Yok Girişimi kredilerine karşı uyarmış ve parlamento toplantısı sırasında istişare yapılmadan ilerleme kaydedilmişti.
Muhalefet milletvekili ve eski dışişleri bakanı Narayan Prakash Saud, meclis oturumunda yaptığı konuşmada hükümeti Çin’in Kuşak Yok Girişimi kapsamında kredi almaması konusunda uyardı. Eski dışişleri bakanı bunun yerine hükümetin hibeleri kabul etmesini ancak Nepal’in diğer ülkelerle olan hükümleri doğrultusunda hareket etmesini önerdi.
Saud, “Kuşak Yol Girişimiyle ilgili olarak, diğer ülkelerle yaptığımız gibi hibeyi kabul etmemiz gerektiği konusunda net olmalıyız. Kredilerden bahsedecek olursak, kredi alma ihtiyacını belirleyen öncelikler vardır; potansiyel planlar, finansman yönetimi ve uygulanabilir bir pazar olmalıdır. Uygulanabilir bir pazar sağlanana kadar ve sağlanmadığı sürece, kredilere bağlı olarak büyük projeler ileriye götürülmemelidir, eğer bununla ilerlersek, o zaman bu kendimiz için bir tuzak olur” dedi.
Milletvekili Saud ayrıca hükümetin Kuşak Yol Girişimi ile ilgili kararları ancak muhalefet ve parlamentoda bulunan tüm partilerle istişarelerde bulunduktan sonra almasını önerdi.