İlham Tohti’yi Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterin

Türkiye’deki akademisyenleri, Çin’in haksız yere müebbet hapse mahkum ettiği akademisyen Doç. Dr. İlham Tohti’yi 2025 Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermeye çağırıyoruz.

İLHAM TOHTİ KİMDİR?

Pekin’deki Minzu Üniversitesi’nde ekonomist olan 54 yaşındaki Doç. Dr. İlham Tohti, yirmi yıl boyunca Uygurlar ile Çin’deki Han Çinlisi çoğunluk arasında barışçıl diyaloğa olağanüstü bir bağlılık göstermiştir. Uyghur Online adlı web sitesi Uygur bölgesinin çeşitli ekonomik ve sosyal sorunları hakkında bilgi vermekte ve çözüm yolları önermektedir. Sayın Tohti’nin şiddetsizlik ve uzlaşmaya olan bağlılığına rağmen ve hem Uygur hem de Moğol, Tibetli ve Han gibi çeşitli kökenlerden gelen öğrencileri ve kamuoyu üzerindeki güçlü etkisi nedeniyle, kısa ve adil olmayan bir yargılamanın ardından Eylül 2014’te ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Sayın Tohti’nin cesur çalışmaları, Çin’deki Han ve diğer etnik gruplar, özellikle de Uygurlar arasındaki sosyal uçurumun nasıl giderileceğine dair olağanüstü bir kavrayışa sahipti. Fikirleri halk tarafından ilerici olarak görüldü ancak hükümet tarafından kabul görmedi. Çin Komünist Partisi, Tohti’yi susturmayı ve Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygur, Kazak ve diğer Müslüman halklara yönelik kapsamlı bir baskı kampanyası yürütmeyi seçti.

Bu arada Tohti, Uygurların gerçek özerklik ve özgürlük hakları için verdikleri mücadelenin bir sembolü haline geldi. Ancak şimdi, Uygur Bölgesi’nde beş yıldan uzun bir süredir devam eden milyonlarca Uygur ve diğer Türki Müslüman çoğunluklu halkların kitlesel olarak hapsedildiğini görüyoruz. Kamptan sağ kurtulanlar açlık diyetleri, zorla çalıştırma, gözetim, cinsiyete dayalı cinsel şiddet, zorla kısırlaştırma, işkence, zorla telkin, uyku yoksunluğu, bilinmeyen ilaçların zorla yutturulması, tıbbi bakımın esirgenmesi ve gözaltında yüksek oranda ölümden bahsediyor. Kamplar en iyi günümüz toplama kampları olarak tanımlanabilir ve İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana bir etnik azınlığa yönelik en büyük gözaltı uygulamasıdır.

Sonuç olarak, İlham Tohti’nin adil ve objektif yaklaşımı, onu özellikle zulüm altında barış ve adalet için olağanüstü bir savunucu olarak öne çıkarmaktadır.

İLHAM TOHTİ NEDEN NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ’NE ADAY GÖSTERİLMELİDİR?

İlham Tohti hapise atıldıktan beri, 2019 yılında kazandığı Avrupa Parlamentosu’nun insan hakları ve ifade özgürlüğünü savunanlara verdiği Sakharov Ödülü ile Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi tarafından verilen Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü dâhil az 10 uluslararası ödüle layık görüldü.

İlham Tohti, 2018’den bu yana AB ülkeleri, ABD ve Türkiye gibi birçok ülkeden bilim insanları ve parlamento üyeleri tarafından her yıl Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilmektedir. Son altı yıldır aday gösterilen İlham Tohti, en az iki kez diğer 300’den fazla aday arasından son beş aday içerisine seçilmeyi başarmıştır.

İlham Tohti’nin barış ödülüne layık görülmesi halinde, Tohti ve onun gibi düşünce insanlarının Çin hapishanelerinde, hiçbir somut suç olmaksızın özgürlüklerinden mahrum bırakılmaları karşısında, bu ödül uluslararası toplumun dikkatini çekebilecek önemli bir adım olabilir.

Şayet bu ödül verilirse, Tohti’nin yıllardır savunduğu barışçıl çözüm önerilerinin ve akademik çalışmalarının haklılığını tescilleyebilecek, aynı zamanda Çin’in Uygurlara yönelik sistematik insan hakları ihlallerine ve soykırım politikalarına karşı güçlü bir mesaj niteliği taşıyabilecektir. Dünya kamuoyunun bu meseleye olan ilgisini artırarak, uluslararası platformlarda Uygur meselesinin daha fazla tartışılmasını sağlayabilecektir.

NOBEL BARIŞ ÖDÜLÜ’NE ADAY GÖSTERME AŞAMALARI:

Önce, aşağıdaki birinci bağlantıdan Nobel Barış Ödülü sayfasına kaydolunur. Ardından, ikinci bağlantıdan yönlendirilen sayfada aday gösterme işlemi yapılır. (Detaylar videoda)

1. Link : https://www.nobelpeaceprize.org
2. Link: https://nominations.nobelpeaceprize.org/nomination

İLHAM TOHTİ’NİN KİMLİK BİLGİLERİ VE ADAYLIK ÖNERİ METNİ

Name: Tohti, Ilham / Minzu University of China
Title: Associate Professor
City: Beijing
Country: China

200 Karakterli Öneri Metni (içeriği yapıştırdığınız alanda değiştirebilirsiniz):

I would like to nominate Ilham Tohti for the 2025 Nobel Peace Prize, because of the current situation of the Uyghurs under the CCP, and the life sentence of Mr. Tohti in spite of his commitment to peaceful dialogue between Uyghurs and the Han.

2000 Karakterli Öneri Metni (içeriği yapıştırdığınız alanda değiştirebilirsiniz):

Ilham Tohti, an economics professor at Minzu University in Beijing, has demonstrated an unprecedented commitment to peaceful dialogue between Uyghurs and the Han Chinese majority. Despite Mr. Tohti’s dedication to nonviolence and reconciliation, in September 2014, he was subject to an unfair trial and sentenced to life in prison. Mr. Tohti’s courageous work embodied the insight and guidance on how to address the social gap between Han and other ethnic groups, especially Uyghurs in China. His ideas were seen as progressive by the public but not the government. The government has chosen to silence Tohti and to carry out a comprehensive campaign of repression towards Uyghur, Kazakh, and other Muslim peoples in the Xinjiang Uyghur Autonomous Region. In the meanwhile, Prof. Tohti became a symbol of Uyghur struggle for their freedom and self-determination, since mass internment of three million Uyghurs and other Turkic Muslim peoples, and possibly more.

Camp survivors who have reached safety describe starvation diets, torture, forced indoctrination, sleep deprivation, forced swallowing of unknown medications, withholding of medical care, and a high rate of deaths in custody.

Prof. Tohti knew the risks he was taking by speaking and writing openly about ethnic policy and development in the XUAR. Prior to his imprisonment, Tohti told the VOA that “even if I should die at the hands of the domestic security or state security police—don’t think that I’ve been killed by Han people and let hatred come between our two peoples.” Even after being sentenced to life in prison in September 2014, he issued a statement through his lawyer that “peace is a heavenly gift to the Uyghur and Han people. Only peace and good will can create a common interest.”

I believe there is no one more deserving of the Committee’s recognition in 2025 Nobel Peace Prize than Professor Tohti, who embodies the peaceful struggle for peace and human rights in China.