İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Çin, Uygur köylerinin kültürel anlam taşıyan isimlerini değiştirdi

İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre Çin, Doğu Türkistan’daki 3600 köyün Uygur kültürel anlamı taşıyan isimlerini değiştirdi. Örgüt, Çin’in bu hamlesinin “Uygur ve İslam kültürünü yok etmek” amacıyla yapıldığını söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (Human Rights Watch) yayımladığı yeni rapora göre Çin yönetimi, Doğu Türkistan’daki Uygurların dini, tarihi veya kültürüyle ilgili isimler taşıyan yüzlerce köyün adını 2009-2023 arasında değiştirdi.

Araştırma, Çin’in kendi yayımladığı verilere dayanıyor. Çin Ulusal İstatistik Bürosu’nun internet sitesinde yayımlanan verilere dayanan araştırmada araştırmacılar, Doğu Türkistan’daki köylerin 14 yıl boyunca kaydedilen isimlerini inceledi.

Bu süre zarfında Doğu Türkistan’daki 25 bin köyden üç bin 600’ünün ismi değiştirildi. Bu verilere göre “beg”, “bahşi”, “orda”, “sultan,” “türbe” ve “hoca” gibi kelimeler bölge isimlerinden çıkarıldı ve yerlerine “uyum” ve “mutluluk” gibi isimler koyuldu.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, bu değişikliklerin büyük kısmının “sıradan bir değişiklik” gibi göründüğünü söylüyor ancak bu değişikliklerin yaklaşık beşte biri Uygur dini, kültürü veya tarihiyle ilgili referansları ortadan kaldırdı.

İsim değişikliklerinden bazı örnekler

Doğu Türkistan’da bazı köyler ise adını Uygur çalgılarından alıyor. Örneğin Doğu Türkistan’daki Karakaş ilçesindeki Dutar köyü. Dutar köyünün ismi 2022’de Kızıl Bayrak köyü olarak değiştirildi.

Raporda öne çıkan örneklerden biri Doğu Türkistan’ın güneybatısında bulunan Aktu ilçesindeki Akmescit köyü. Akmescit köyünün ismi 2018’de “Birlik köyü” olarak değiştirildi.

Bir diğer değişiklik ise Kaşgar şehrinde bulunuyor. Adını 13. yüzyıl Pers şairi Kutub el-Din el-Şirazi’nin türbesinden alan Kutpidin Mazar köyü, 2018’de “Gül Çiçeği köyü” olarak kayıtlara geçti.

Çin hükümeti ayrıca sufi öğretmenlerin isimlerini içeren köyleri de değiştiriyor. Buna örnek olarak Aksu şehrindeki Hoca Erik köyünün ismi 2018’de Söğüt köyü olarak değiştirildi.

Kaynak: BBC, HRW

İlk yorum yapan siz olun

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir