Çin medyası, siyasi baskılar nedeniyle Asya Gazetecilik Ödüllerinden çekildi

Çin medya kuruluşları, “yabancı güçlerle gizli anlaşma” algısına karşı yerel baskılar korkusuyla Asya’nın önde gelen gazetecilik ödülü SOPA’dan geri adım atıyor.

Asya’nın önde gelen gazetecilik ödülü olan Asya Yayıncılar Topluluğu (SOPA) ödülleri, Asya-Pasifik bölgesinde gazetecilikte mükemmelliği teşvik etmeyi amaçıyla 1982 yılında, Hong Kong’da kurulmuştur. Bölgenin en prestijli gazetecilik ödülü olan SOPA, bu sene Çin medyalarının katılımları olmadan gerçekleşecek.

2014-2018 yılları arasında beş yıl üst üste SOPA ödüllerini kazanan Pekin merkezli Caixin Media, üst düzey çalışanlarının “bariz nedenler” olarak tanımladığı gerekçelerle son yıllarda ödüllere başvurmaktan kaçındı. Medya’ya konuşan iki üst düzey çalışan, ülke içindeki baskıları gerekçe göstererek, “Sınırötesi kuruluşlardan davet alsak bile katılamıyoruz” dedi.

Benzer şekilde, devlete ait The Paper’ın bir iştiraki olan Şangay merkezli Sixth Tone da, konuya aşina kaynaklara göre, bu yılki SOPA başvurularından çekildi.

Sixth Tone 2017’den 2023’e kadar her yıl finalist ya da kazanan olmuştu. Özellikle, hem The Paper hem de Sixth Tone, geçen yıl Ekim ayında Şanghay Küresel Haber Ağı’nın kurulması ve Sixth Tone’un bu ağın şemsiyesi altına girmesiyle gerçekleşen yönetim yeniden yapılandırmasının ardından bu yıl SOPA üyeliğinden çekildi.

Geçen yıllarda ödüle katılan devlet destekli The World of Chinese de bu sene başvuruda bulunmaktan kaçındı. Tüm bonlar Çin’in medyacılık sektöründeki önemli bir sapmaya işaret ediyor.

Kaynaklara göre, Alibaba’nın sahibi olduğu ve Hong Kong merkezli South China Morning Post da bu yıl SOPA üyeliğinden çıkmayı tercih etti ve ödüller için herhangi bir başvuruda bulunmadı. Çekilmenin ardındaki nedenler henüz açıklanmadı.

Çin medyasının SOPA’dan çekilmesi, denizaşırı platformlarla, özellikle de Çin politikalarını eleştirdiği düşünülen platformlarla ilişkiye girmeyi hoş karşılamayan ve giderek sertleşen siyasi ortama bağlanıyor. Bu hareket, medya sektörü üzerindeki potansiyel misillemelere ilişkin endişeleri yansıtmakta ve zorlu bir medya ortamında kendini koruma zorunluluğunun altını çizmektedir.

Son yıllarda Caixin ve Sixth Tone gibi Çinli medya kuruluşları, Çin’deki gelişmelere ilişkin eleştirel haberleri nedeniyle artan bir incelemeyle karşı karşıya kaldı ve milliyetçilerin tepkisini çekti. Bu baskının yoğunlaşması medya kuruluşlarını temkinli davranmaya iterken Çin’de basın özgürlüğü üzerindeki baskıların da arttığına işaret ediyor.

Hong Kong Baptist Üniversitesi’nde doçent olan Luwei Rose Luqiu, SOPA’dan çekilmeyi Çin’de medya kuruluşları için gazetecilik özgürlüğü alanının daraldığının bir göstergesi olarak değerlendiriyor.