Avrupa Parlamentosu, Tayland’ın Uygurları Çin’e teslim etmesini kınayan kararı kabul etti. Tayland’ı Uygurları Çin’e iade etmeyi durdurmaya çağırdı. Üye devletleri Çin ile suçluların iadesine ilişkin anlaşmaları askıya almaya davet etti.
Avrupa Parlamentosu, 13 Mart 2025 tarihinde Fransa’nın Strazburg şehrindeki Avrupa Birliği merkezinde düzenlenen parlamento üyelerinin toplantısında, “Avrupa Parlamentosu’nun Tayland’daki demokrasi ve insan hakları, özellikle lese-majeste kanunu ve Uygur mültecilerin sınır dışı edilmesine ilişkin karar tasarısı“nı oylamaya koydu.
İnsan hakları kaygılarına rağmen Tayland’ın Uygurları Çin’e iade etmesini kınayan ve geride kalanların iadesinin durdurulmasını talep eden söz konusu karar, parlamentoda 482 lehte, 57 aleyhte ve 68 çekimser oyla kabul edildi.
TAYLAND ULUSLARARASI HUKUKLARI İHLAL ETTİ
Kararda, Tayland’ın Çin’e iade ettiği Uygurlar ve halen Tayland’da tutuklu bulunan Uygurlarla ilgili şu ifadelere yer verildi:
“27 Şubat 2025 tarihinde Tayland makamları, diğer güvenli ülkeler Uygur mültecileri yeniden yerleştirmeyi teklif etmişken, en az 40 Uygur mülteciyi keyfi gözaltı, işkence ve ciddi insan hakları ihlalleri riskiyle karşı karşıya kalacakları Çin’e sınır dışı ederek uluslararası hukuku ihlal etti. Bu kişiler sınır dışı edilmeden önce on yılı aşkın bir süre Tayland’daki göçmen merkezlerinde gözaltında tutuldu ve burada, aralarında çocukların da bulunduğu en az beş Uygur, insanlık dışı koşullar nedeniyle hayatını kaybetti.”
“TAYLAND ZORLA GERİ GÖNDERMEYİ DERHAL DURDURMALI”
Kararda, Uygur mültecilerin Çin’e sınır dışı edilmesi kınandı; Tayland makamlarına, mültecilerin, sığınmacıların ve siyasi muhaliflerin hayatlarının risk altında olduğu ülkelere zorla geri gönderilmesini derhal durdurma çağrısında bulunuldu. Ayrıca, Tayland hükümetine, BMMYK’ya gözaltındaki tüm Uygur sığınmacılara sınırsız erişim izni vermesi ve statüleri hakkında şeffaf bilgi sağlaması çağrısında bulunuldu.
“ÇİN GÖZALTINDAKİ UYGURLARI SERBEST BIRAKMALI“
Kararda, Çin’e iade edilen Uygurların temel haklarına saygı göstermesi, nerede bulundukları konusunda şeffaflık sağlaması, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) bu kişilere erişimine izin vermesi ve gözaltında tutulanları serbest bırakması talep edildi.
ÇİN İLE SUÇLULARIN İADE ANLAŞMALARI ASKIYA ALINSIN
Ayrıca, Avrupa Komisyonu’na, Tayland’a Uygur mültecilerin sınır dışı edilmesini durdurması ve tüm temel ILO sözleşmelerini onaylaması için baskı yapmak üzere STA müzakerelerini kullanma çağrısı yapıldı; Üye Devletler ise Çin Halk Cumhuriyeti ile suçluların iadesine ilişkin anlaşmaları askıya almaya davet edildi.
“AP’DA UYGUR DAVASINA DESTEK ARTIYOR“
Söz konusu kararla ilgili Dünya Uygur Kurultayı başkan yardımcısı Zumretay ile konuşan AP millet vekili İlhan Küçük, şu ifadeleri kullandı:
Avrupa Parlamentosu’nda Uygur davasına destek artıyor ve yeni meslektaşlarımızın Uygur halkını memnuniyetle desteklediğine tanık olduk. Çünkü onlar sizin ve evinizdeki akrabalarınızın karşılaştığı zorlukları anlıyorlar. Parlamento’da çözümlerimizi daha güçlü hale getirmek ve bu kararların diğer Avrupa kurumları tarafından iyi anlaşıldığından, Avrupa vatandaşları tarafından iyi duyulduğundan emin olmak için tekrar tekrar çağrıda bulunmalıyız. Çünkü Uygurların davası birlikte yaşayan insanların haysiyet davasıdır. Onlar terörist değiller ve normal insanlar.
— Uygur Haber (@UygurHaber) March 14, 2025
Küçük ayrıca bu kararın önemine vurgu yaparak “Uygur davasında, pek çok yollara başvurmamız gerekecek ve bu da onlardan biri. Ancak sembolik olarak konuşacak olursak, genellikle Avrupa Parlamentosu’nun bu kararı en fazla siyasi yankıyı yaratır. Dolayısıyla bunu normal kararlardan biri olarak görmemeliyiz,” ifadelerini kullandı.
“İlhan Küçük başta olmak üzere AP üyelerine teşekkürler”
Avrupa Parlamentosu’nun yeni kararını takdir eden ve Dünya Uygur Kongresi Başkan Yardımcısı Zümretay Arkın’ı, karar sürecini kapsamlı bir şekilde takip ettiği ve birçok milletvekiline ulaştığı için tebrik eden Enver Can, özellikle 9 yıl önce Avrupa Parlamentosu’nda Prof. İlham Tohti hakkında ilk uluslararası konferansa ev sahipliği yapan AP Milletvekili Sayın İlhan Küçük’e dikkat çekti.
Dünya Uygur Kongresi’nin kurucularından ve eski Avrupa Birliği Özel Temsilcisi olan Can, gizli kalmış bir anıyı hatırlayarak şunları söyledi:


“2016 yılının başında, aralarında Sayın Küçük ve Barbara Lochbihler’in de bulunduğu bazı Avrupa Parlamentosu üyelerine yazdım. Sayın Küçük, beni ve yardımcım Profesör Matie Holzman’ı Şubat ayında kabul etti. Görüşmede kendisine İlham Tohti’yi tanıttım ve haksız yere hapsedilen Uygur akademisyen hakkında bir konferansa ev sahipliği yapmasını rica ettim. Gerçekten de 27 Mayıs 2016’da Barbara Lochbihler ile birlikte Avrupa Parlamentosu’nda uluslararası bir konferansa ev sahipliği yaptı. Konferansta Sayın Lochbihler bana ne istediğimi sordu. Ben de İlham Tohti’nin Parlamento tarafından Sakharov Ödülü’ne aday gösterilmesini rica ettiğimi söyledim. Böylece o yıl aday gösterildi ve 2019’da ödülün sahibi oldu.”


Sayın Küçük, Uygurlar da dahil olmak üzere insan hakları ihlallerine karşı durduğu için Çin tarafından yaptırıma tabi tutulan milletvekillerinden biridir. Enver Can, İlham Tohti ve Uygur milleti adına, Sayın Küçük’e on yıllık gönülden desteği için teşekkür etti.
Uygur Haber kaynağını belirtmeyi unutmayın!
İlk yorum yapan siz olun