Çinli şirketin işlettiği Zambiya’daki bakır madeninde baraj çökünce köylüler zehirli atıklardan etkilendi; mağdurlar 150 dolar tazminat karşılığında sessiz kalmaya zorlandı.
Zambiya’nın kuzeyindeki bir bakır madeninin atık barajının 18 Şubat’ta çökmesinin yankıları sürüyor. Devlet şirketi olan China Metals Leach’in işlettiği madende meydana gelen kaza bölge halkını uzun süre boyunca etkilemeye devam ediyor.
Mağdurlardan biri olan 48 yaşındaki kadın Bathsheba Musole, kaza tarihini “hayatının en kötü günü” olarak nitelendiriyor. Zehirli atık havuzunun yaklaşık 9 metrelik duvarının çökmesiyle birlikte köyündeki evlerin ve tarlaların kötü kokan sarı bir sıvıyla kaplandığını anlatan Musole, siyanür ve arsenikli sel sularının göğüs hizasına geldiğini vurguluyor ve “Boğulacağımı düşündüm” diyor.
Zambiya yönetimi, bölgede en az üç yıl boyunca tarım yapılamayacağını belirtmiş ve mağdurlara 150 dolar tazminat önermiş. Kendilerine iletilen teklifi Wall Street Journal’a (WSJ) gösteren köylüler, bu para karşılığında kaza ya da şirketle yapacakları anlaşma hakkında asla konuşmamalarının ve China Metals’e dava açmamalarının istendiğini vurguladı.
Her ay 5 kilo mısır ununu da içeren anlaşmayı bölgedeki çoğu kişi gibi Musole de kabul etmek zorunda kaldı ve “En azından yiyecek bir şeyimiz oldu. Buradakilerin çoğu Çinlilerle mücadele etmekten yoruldu,” değerlendirmesinde bulundu.
Mağdur avukatlarından Brigadier Siachitema şirket yetkililerinin yaklaşımını “insanlık dışı” diye niteledi ve “Belgeyi imzalayana kadar mağdurlara ne kadar para verileceğini bile göstermediler,” ifadelerini kullandı.
Çin Dışişleri Bakanlığı, WSJ’ye yaptığı açıklamada şirketin üstüne düşen sorumluluğu alıp gerekli adımları attığını savundu.
WSJ’ye konuşan uzmanlar, Zambiya ekonomisi ve hükümeti Çin’e bel bağlamak zorunda kaldığı için bu kazanın boyutunun gerçekte olduğundan çok daha önemsiz gösterildiğini ve mağdurların daha fazla kazanım elde edemediğini bildiriyor.
Son 25 yılda Çin devletine ait şirketler Afrika’ya on milyonlarca dolar harcayarak liman, tren yolu, otoban, hava limanı, stadyum ve hastane inşa etti.
Washington merkezli Amerikan Girişimcilik Enstitüsü’nün (American Enterprise Institute/AEI) tahminlerine göre Çin yalnızca 2023’te Afrika’da madencilik için 8,7 milyar dolar civarında bir yatırım yaptı. Bu yatırımlar Çin’in kıtada ekonomik hegemonya kurmasını sağlarken diplomaside de Pekin’in işine yarıyor.
İlk yorum yapan siz olun