Brüksel’de “Uluslararası Uygur Forumu” gerçekleşti

Brüksel’de “Uluslararası Uygur Forumu” gerçekleşti. Forumda politikacılar, STK temsilcileri, akademisyenler, hukukçular ve Uygur aktivistler bir araya gelerek toplama kamplarının kapatılması için somut olarak neler yapılması gerektiği konusu tartışıldı.

Belçika’nın başkenti Brüksel’de 9-10 Ekim 2022 tarihlerinde “Uluslararası Uygur Forumu” gerçekleşti. Dünya Uygur Kongresi, Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği ve Uluslararası Hasana Örgütü’nün ortak ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya 20 ülkeden 200’den fazla kişi katıldı. Toplantıya politikacılar, milletvekilleri, sivil toplum kuruluşu yetkilileri, akademisyenler, Uygur ve Çin üzerinde araştırma yapan uzmanları ve başka kesimlerden Uygurları destekleyen insanlar katıldı.

Toplantının açılışı Brüksel’deki Avrupa Parlamentosu salonunda gerçekleştirildi. Toplantının açılış töreninde Avrupa Parlamentosu’nun bazı üyeleri ve toplantıyı organize eden kuruluşların yetkilileri konuşma yaptı.

Uzmanlar, araştırmacılar, diplomatlar, milletvekilleri, kamp tanıkları ve aktivistlerin görüşleri alınarak Doğu Türkistan’daki toplama kamplarının kapatılması için somut olarak neler yapılması gerektiği konusunda tartışmalar yapıldı.

Toplantıya Uygur Araştırma Merkezi (UTM) direktörü Abdulhakim İdris, danışman Araksh Ngok, araştırma direktörü İlshat Hasan, program yöneticisi Abdulmuktadir Udun ve araştırmacı Abdulhafiz Turani’den oluşan bir heyet katıldı. Toplantıya ayrıca Örkeş Devlet Vilnius’tan Taipei’ye dönüş yolculuğunda özel zaman ayırarak katıldı.

UTM yönetim kurulu bu süreçte “Uygurları için Ayağa Kalk” hareketinin liderlerinden Dr. Salman Butt, İslamofobi uzmanı Dr. Khalid Baidoun ve diğer Müslüman örgüt yetkilileriyle bir araya geldi ve gelecekte gerçekleştirecek faaliyetleri üzerinde fikir alışıverişinde bulundu.

UTM heyeti, 9 Kasım’da Dünya Uygur Kurultayı öncülüğünde Avrupa Parlamentosu’nda yeniden düzenlenen “Uygur Dostluk Grubu”nun kuruluş törenine de katıldı. 10 Kasım’da Brüksel’de bazı ülkelerin diplomatlarıyla da görüştü.

Uygur Araştırmaları Merkezi araştırma direktörü İlşat Hasan toplantı hakkında şunları söyledi: “Uygur Forumu çok yerinde bir toplantıydı. Konferansa dünyanın dört bir yanından tanınmış uzmanlar, hukukçular ve avukatlar katıldı. Bize destek veren ve bizimle işbirliği yapan Uygur örgütlerinin ortak çabalarıyla böyle bir uluslararası konferansın açılmasının büyük bir başarı olduğunu söylemeye gerek yok. Sorunumuzu İslam dünyasının dikkatine sunmak istiyorsak, öncelikle etrafımızdaki Müslüman sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği kurarak işe başlamalıyız. Bu konferansla amacımıza ulaştığımızı düşünüyorum“.

İlşat Hasan sözlerini şöyle devam etti: “Sonuç olarak, bu toplantının üç yönden iyi olduğunu düşünüyorum: Birincisi, politik olarak iyiydi. Çünkü görüşme Avrupa Parlamentosu’nda açıldı. Toplantıya Avrupa Parlamentosu üyelerinin yanı sıra İngiltere, Kanada ve diğer ülkelerden milletvekilleri de katıldı. İkincisi, hukuku yandan sağlamdı. Çünkü toplantıya ünlü hukukçular ve savcılar katılarak Doğu Türkistan’ın işgale uğrayan bir toprak olduğunu dile getirdiler. Böylelikle Uygurların uluslararası hukuka göre bağımsız olma hakları olduğu vurgulandı. Üçüncüsü, akademik yönden sağlamdı. Yani Uygur soykırımının dünyaya nasıl duyurulacağı konusunda güzel tartışmalar yaşandı. Örneğin: Adrian Zeniz ve Ryan Sam gibi Uygur ve Çin üzerinde araştırma yapan akademisyenler, şu an araştırmaların daha çok toplama kampları üzerine odaklanıldığını fakat Çin’in taktiklerini değiştirerek toplama kamplarındaki mahkumları hapishanelere nakletlettiğini, zorla çalıştırdıklarını veya evlerine gönderdikten sonra ev hapsinde tuttuklarını göz ardı etmememiz gerektiğini vurguladı. Kısacası, bu toplantı stratejilerimizi yeniden düşünmek, gözden geçirmek ve yeniden düzenlemek için iyi bir fırsat oldu“